De term 'chemobrein' laat ik wel vaker vallen. Ik merk al wel een hele tijd dat mijn brein niet meer zo werkt als een paar jaar geleden. Toch nam ik die term op de een of andere manier niet zo heel serieus; valt allemaal wel mee, is gewoon een excuus voor als ik het allemaal even niet op een rijtje krijg (excuus voor mezelf dan he), iets beter je best doen.
De laatste maanden merk ik wel dat het erger wordt. Uiteraard zal dat te maken hebben met de verhuizing en Corona waardoor alles wat lastiger gaat: ik ben veel vaker intens moe. Dat vind ik al knap lastig, maar die moeheid zorgt ook nog veel vaker voor een breinerror. Eentje die eigenlijk niet meer weg te lachen is. Hij lacht op zijn beurt mij nu behoorlijk uit en drukt me met de neus op de feiten. Het maakt me onzeker en brengt me aan het wankelen: ik hoop zo dat de kanker eeuwig rustig blijft en dat ik over een paar jaar, als mijn zoon naar school gaat, weer wat werk kan oppakken. Maar welke werkgever zit in vredesnaam te wachten op iemand met kanker en een half functionerende hersenpan? Ben ik überhaupt in staat om ooit nog iets van werk op te pakken? Geen zorgen voor nu, maar wel een wankelend houvast voor later.
Ik wil het niet want het is het ergste niet nu, maar ik kan er toch niks aan doen dat het me behoorlijk verdrietig kan maken als ik merk hoe ik in dat opzicht veranderd ben. Hoe ik door ogenschijnlijk kleine dingen compleet van mijn stuk gebracht word en grote moeite heb om daar weer uit te komen. Hoe slecht ik kan schakelen, hoe ik tegenwoordig reageer op onverwachte dingen, hoe slecht ik kan plannen en hoe ik van lijstjes en herinneringen aan elkaar hang. Ik word er verdrietig van hoe ik tegenwoordig op mijn man leun om dingen te regelen of hem nodig heb om dingen op een rijtje te krijgen. Om nog maar te zwijgen van de tranen en frustratie die naar boven kunnen komen en die mijn gezin dan vaak moet ontgelden.
Ik weet dat ik ook 'gewoon' hulp kan inschakelen als het even niet lukt of als ik merk dat er teveel op me af komt. Buiten dat ik dat op zich ook best een ding kan vinden komt dat simpelweg ook vaak gewoon niet in me op. Mijn brein loopt vast en dat moet er dan uit. Hulp vragen zit nog niet in het systeem en bedenk ik dan gewoon niet. Hopelijk komt dat ooit.
Toen ik van de week bij mijn vaste schoonheidsspecialiste was kwam dit ter sprake. Zij heeft recent een hersenoperatie gehad en heeft hersenletsel. Voor zulke operaties is een revalidatieprogramma. Een punt op het programma was het schrijven van een brief waarin ze omschreef waar ze sinds de operatie moeite mee heeft. Ze las hem voor. Op het cognitieve vlak was het alsof ik mijn eigen verhaal hoorde. Dat zette me aan het denken en ik ben eens wat meer gaan lezen over het chemobrein, moest ik dat toch niet eens serieuzer gaan nemen en anders met mijn functioneren omgaan? Of eigenlijk: mijn verwachtingen van mezelf bijstellen?
Niet iedereen heeft er (blijvend) last van.
Toch is het ook best een aanzienlijke groep die dat wel heeft en vermoeidheid verergert de klachten enorm. Belangrijkste punten van het chemobrein:
1. Moeite met plannen (check)
2. Je kunt moeilijk op woorden komen en moet soms echt zoeken (check)
3. Moeite met concentreren (check)
4. Moeite met lezen (hou op, schei uit. Ik las altijd graag, maar het kost me tegenwoordig best energie en het lukt echt alleen een beetje als het verder compleet stil is, al helemaal met informatieve boeken)
5. Moeite met aanpassen aan nieuwe dingen (check. Misschien is verhuizen dan niet heel bevorderlijk he)
6. Moeite met het leren van nieuwe taken (check)
7. Gevoelig voor prikkels van buitenaf (hou op, schei uit. Nogmaals)
En omdat plannen, concentreren, prikkels enzovoorts veel meer moeite kosten ben ik ook daardoor veel sneller moe en is mijn grens veel sneller bereikt dan voorheen. En vermoeidheid zorgt vervolgens weer voor een flinke verergering van de klachten en zo maak je de cyclus compleet. Dat klinkt allemaal zo logisch, maar toch heeft mijn brein grote moeite zich aan deze nieuwe situatie aan te passen en blijf ik maar proberen vast te houden aan het oude functioneren. Of valt dat ook onder 'moeite met aanpassen aan nieuwe dingen'? Dan duurt het nog wel even...
Hoe dan ook: het wordt tijd dat ik mijn eigen chemobrein ook eens serieus ga nemen. In plaats van tegen beter weten in blijven vechten om mijn oude niveau te halen, wat nooit lukt en alleen maar voor frustratie zorgt, is het hoog tijd om mijn nieuwe versie te omarmen en mijn tijd en leven zo in te delen dat ik het beste functioneer. Dat betekent: orde en regelmaat, lijstjes en agenda bijhouden, genoeg slaap en rust tussendoor om mijn brein even bij te laten komen, 1 ding tegelijk doen, dagelijks bewegen en om hulp vragen.
Sommige dingen deed ik al wel, maar toch sluipen oude gewoonten er soms weer in. Op die andere dingen ga ik me de komende tijd richten. Kan wel even duren voordat het erin zit: chemobrein he.